ପୁଣି ଜେଲ ଯିବେ ୧୧ ଦୋଷୀ ବିଲକିସ୍ ବାନୋ ମାମଲା ପୁଣି ଜେଲ ଯିବେ ୧୧ ଦୋଷୀ ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ, ୨୦୦୨ ଗୁଜରାଟ ଦଙ୍ଗା ସମୟରେ ବିଲ୍କିସ୍ ବାନୋଙ୍କୁ ଗଣଦୁଷ୍କର୍ମ ମାମଲାରେ ବଡ଼ ରାୟ ଶୁଣାଇଛନ୍ତି। ବିଲ୍କିସ୍ ବାନୋ ମାମଲାରେ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ଗୁଜରାଟ ସରକାରଙ୍କ ନିଷ୍ପତ୍ତିକୁ ପ୍ରତ୍ୟାହାର କରିଛନ୍ତି। ଏଥି ସହିତ ଏହି ମାମଲାରେ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେବା ଗୁଜରାଟ ସରକାରଙ୍କ କ୍ଷମତାର ଅପବ୍ୟବହାର ଥିଲା ବୋଲି ମଧ୍ୟ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ କହିଛନ୍ତି। ଏଥି ସହିତ ନିଷ୍ପତ୍ତି ପରେ ଦୋଷୀମାନଙ୍କୁ ଏବେ ପୁଣି ଜେଲ ଯିବାକୁ ପଡ଼ିବ। ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ତାଙ୍କ ନିଷ୍ପତ୍ତିରେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଯେଉଁଠାରେ ଅପରାଧୀଙ୍କୁ ବି·ର କରାଯାଇ ଦଣ୍ଡିତ କରାଯାଇଛି, କେବଳ ଦୋଷୀଙ୍କୁ କ୍ଷମା କରିବାକୁ ସେହି ରାଜ୍ୟ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇପାରିବ। ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଗୁଜରାଟ ସରକାର ଦୋଷୀମାନଙ୍କ ଦଣ୍ଡାଦେଶ ଉପରେ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇପାରିବେ ନାହିଁ, ବରଂ ମହାରାଷ୍ଟ୍ର ସରକାର ଏହା ଉପରେ
ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେବେ। ଯଦିଓ ଗୁଜରାଟରେ ଏହି ଅପରାଧ ଘଟିଛି, ତଥାପି ଗୁଜରାଟ ସରକାରଙ୍କର ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେବାକୁ ଅଧିକାର ନାହିଁ କାରଣ ମହାରାଷ୍ଟ୍ରରେ ଏହି ବି·ର ·ଲିଛି ବୋଲି ସର୍ବୋଚ୍ଚ ଅଦାଲତ କହିଛନ୍ତି। ଅଦାଲତ ଏହା ମଧ୍ୟ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଦୋଷୀମାନଙ୍କୁ ମୁକ୍ତ କରିବା ପାଇଁ ଗୁଜରାଟ ସରକାରଙ୍କ ନିଷ୍ପତ୍ତି କ୍ଷମତାର ଅପବ୍ୟବହାର ଥିଲା। ଗୁଜରାଟ ସରକାର ବିଲକିସ୍ ବାନୋ ଗଣଦୁଷ୍କର୍ମ ମାମଲାର ୧୧ ଜଣ ଦୋଷୀଙ୍କୁ ଅଗଷ୍ଟ ୨୦୨୨ରେ ଆଜୀବନ କାରା ଦଣ୍ଡାଦେଶରୁ ମୁକ୍ତ କରିଥିଲେ। ତେବେ ସମୟ ପୂର୍ବରୁ ଦୋଷୀମାନଙ୍କୁ ମୁକ୍ତ କରିବାକୁ ନେଇ ୩୦ ନଭେମ୍ବର ୨୦୨୨ରେ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟରେ ଦୁଇଟି ଆବେଦନ କରାଯାଇଥିଲା। ପ୍ରଥମ ଆବେଦନରେ ଦୋଷୀଙ୍କୁ ମୁକ୍ତ କରିବାକୁ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ କରି ସେମାନଙ୍କୁ ଜେଲ ପଠାଇବାକୁ ଦାବି କରାଯାଇଥିଲା। ଦ୍ୱିତୀୟଟିରେ ସୁପ୍ରିମକୋଟ ଆଦେଶର ପୁନର୍ବିଚାର କରିବାକୁ ଦାବି କରାଯାଇଥିଲା। ଏହି ପରିପ୍ରେକ୍ଷୀରେ ଜଷ୍ଟିସ ବି.ଭି ନାଗରତ୍ନା ଏବଂ ଜଷ୍ଟିସ ଉଜ୍ୱଲ ଭୁୟାଁଙ୍କ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ବେଞ୍ଚ ୧୨ ଅକ୍ଟୋବର ୨୦୨୩ରେ ରାୟ ସଂରକ୍ଷିତ ରଖିଥିଲେ। ଏହି ଆବେଦନ ଉପରେ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟରେ ଶୁଣାଣି ବେଳେ କେନ୍ଦ୍ର ଏବଂ ଗୁଜୁରାଟ ସରକାର ଦୋଷୀଙ୍କୁ ମୁକ୍ତ କରିବା ନିଷ୍ପତ୍ତିକୁ ରକ୍ଷା କରି କହିଛନ୍ତି ଯେ ଦୋଷୀମାନେ ବିରଳ ଅପରାଧ ଘଟାଇ ନାହାଁନ୍ତି ଏବଂ ସେମାନଙ୍କୁ ସଂସ୍କାର କରିବାର ସୁଯୋଗ ଦିଆଯିବା ଉଚିତ। ଏହା ଉପରେ କୋର୍ଟ ପ୍ରଶ୍ନ କରିଛନ୍ତି ଯେ ମୁକ୍ତିରେ ଆରାମର ଲାଭ କେବଳ ବିଲକିସ୍ ବାନୋଙ୍କ ଦୋଷୀମାନଙ୍କୁ କାହିଁକି ଦିଆଗଲା? ଅନ୍ୟ କଏଦୀମାନଙ୍କୁ କାହିଁକି ଏପରି ଆରାମ ଦିଆଗଲା ନାହିଁ? ସୁପ୍ରିମକୋଟ ଏହା ମଧ୍ୟ ପ୍ରଶ୍ନ କରିଛନ୍ତି ଯେ, ଦୋଷୀଙ୍କ କ୍ଷମା ମାଗିବାର ମୌଳିକ ଅଧିକାର ଅଛି କି? ଏହା ଉପରେ ଦୋଷୀମାନଙ୍କର ଓକିଲ ସ୍ୱୀକାର କରିଛନ୍ତି ଯେ ଦୋଷୀମାନଙ୍କର କ୍ଷମା ମାଗିବାର ମୌଳିକ ଅଧିକାର ନାହିଁ। ୨୦୦୨ ଗୁଜୁରାଟରେ ହୋଇଥିବା ଦଙ୍ଗା ସମୟରେ ଏକ କ୍ରୋଧିତ ଜନତା ବିଲକିସ୍ ବାନୋଙ୍କ ଘରେ ପ୍ରବେଶ କରି ୭ ଜଣଙ୍କୁ ହତ୍ୟା କରିଥିଲେ। ଏହି ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ବିଲକିସ୍ ବାନୋଙ୍କୁ ଗଣଦୁଷ୍କର୍ମ କରାଯାଇଥିଲା।